Brusetta: een initiatief voor vaders en brussen van kinderen met een handicap

Op zondag 16 oktober organiseerde het platform Vaderklap ‘Brusetta’, een laagdrempelig en informeel ontmoetingsmoment voor vaders, broers en zussen van kinderen met een fysieke, mentale of psychosociale beperking. Er werd gepraat, gegeten, verteld, gespeeld, gewandeld en gekookt, met de bedoeling om elkaar te steunen en te inspireren. Een impressie van een mooie en troostrijke namiddag, waarop ook veel gelachen werd.

Vaderklap begon in 2016 als een blog op initiatief van twee vaders met de wil om te vertellen, te delen en inkijk te geven in hoe het is om vader te zijn in de 21ste eeuw. Ze stelden vast dat er in België tientallen virtuele ontmoetingsfora bestonden voor moeders, maar geen enkele voor papa’s en dat de behoefte eraan groot was.

Ondertussen is hun baby uitgegroeid tot een succesvol ontmoetingsplatform in Vlaanderen dat al een boek en een magazine publiceerde, video’s en podcasts maakt en een congres, kampeerweekend en verschillende andere activiteiten organiseerde, met een stoet aan enthousiaste volgers. Mede-bezieler Wim Schotsmans: Vaderklap begon in 2016 als een blog op initiatief van twee vaders met de wil om te vertellen, te delen en inkijk te geven in hoe het is om vader te zijn in de 21ste eeuw. Ze stelden vast dat er in België tientallen virtuele ontmoetingsfora bestonden voor moeders, maar geen enkele voor papa’s en dat de behoefte eraan groot was.

Er is nood aan…

Een van de nieuwe Vaderklapactiviteiten is ‘Brusetta’, een initiatief voor vaders en broers en zussen, de zogenaamde brussen, van kinderen met een handicap. Brusetta wordt getrokken door Karl Zwinnen, vader van de elfjarige Victor, een zoon met een visuele beperking.

Karl: “Het belang van met vaders onder elkaar samen te komen? Meestal zijn het de mama’s die dit doen. Mannen denken nog vaak dat ze stoer moeten zijn en alles onder controle moeten hebben. Zelf ben ik ook zo grootgebracht. Mijn papa hield zich altijd stoer en nu zegt hij jaren later soms dingen waarvan ik denk: tiens, dat had ik nooit verwacht. Het is verrassend en indrukwekkend hoeveel deugd iedereen hier van heeft. Een bewijs dat er grote nood aan is.”

Vergelijkbare ervaringen

Een stralende herfstzondag in oktober. In Angaar, de prachtige tot kantoor en ontmoetingsruimte omgebouwde hangaar van branding agency Maneuver in Beveren, gonst het van de bedrijvigheid. Binnen zijn de brussen aan de slag met een basisworkshop kindergrime. In de achterliggende tuin zijn de vaders in een geanimeerd gesprek verwikkeld met gastheer, tv-presentator, komiek en kunstenaar Rob Vanoudenhoven, zelf vader van de 22-jarige Emma, die in een rolstoel zit en bij alles hulp nodig heeft.

Als we wat later met z’n allen een wandeling maken in het Groot Rietveld, het grootste aaneengesloten natuurgebied van Vlaanderen in het nabijgelegen Kallo, vertelt Rob waarom hij het belangrijk vindt om hier vandaag te zijn.

Rob: “Ik werd aangekondigd als mede-moderator, maar die rol moest ik geen moment opnemen omdat ons gesprek zo vlot liep. Ik word vaak gevraagd voor dit soort activiteiten, maar dit is de eerste keer dat ik samenzit met mannen – het geslacht waarvan iedereen denkt dat het niet over zijn gevoelens kan praten - die ik nog nooit had gezien en dat het leek alsof we elkaar al jaren kenden. Vaak hadden we slechts een halve zin nodig - ‘Jà, dat is bij ons ook zo!’. Je voelt meteen dat iedereen dezelfde dingen heeft meegemaakt.”

Corresponderende verhalen en anekdotes blijken steeds terug te keren en zijn voor alle aanwezigen herkenbaar. Kennissen of vrienden van de vaders in kwestie vertellen hen bijvoorbeeld dat ze een leuke party hadden met een geweldige dj, maar dat ze hen niet hebben gevraagd omdat ‘hun kind’ daar ‘toch niet zo goed tegen kan’. Of ze worden uitgenodigd voor een etentje in een fijn restaurant, om ter plekke te moeten vaststellen dat ze eerst twintig trappen op moeten met een kind in een rolstoel. Vaak verzeilen ze ook op symposia, zo klinkt het, met gastsprekers, dokters of een hoop experten. Allemaal interessant, goed bedoeld en allemaal mensen uit het veld, vertellen ze, maar ze maken niet mee wat zij meemaken, waardoor de essentie wel eens verloren gaat. En een ‘expert, zo blijkt, wordt ook nogal eens overschat. Naast de moeilijkheden die verband houden met handicaps in het algemeen, zijn de uitwisselingen ook een gelegenheid voor de vaders om stil te staan bij de vraag hoe zij met hun kinderen kunnen omgaan met de moeilijkheid om broer of zus van een kind met een handicap te zijn. Hoe ervaren zij de handicap van hun broer of zus? De bijeenkomst stelt vaders in staat om zich op deze specifieke relatie te richten en te luisteren naar de specifieke ervaringen van hun kinderen met de handicap van hun broer of zus.

Waardevolle hulp

Op onze terugweg van de wandeling blijkt ook Karl Zwinnen de beschreven voorvallen maar al te goed te herkennen. Vaak gaat het over ogenschijnlijk kleine dingen waar je niet zo snel mee naar een ‘buitenstaander’ stapt.

“Ik heb hier vandaag al zeer interessante dingen gehoord. Zo vertelde Rob dat zijn zoon hem op een bepaald moment zei dat het toch moeilijker was geweest om brus te zijn dan Rob dacht. Maar die mededeling deed hij pas op zijn 25ste. Dat wil ik als vader vermijden met mijn dochter Nore, die soms het gevoel heeft dat ze vanalles moet regelen of oplossen voor haar blinde broer. Ik probeer daar attent voor te zijn en haar te ontlasten, want het is haar taak niet. Zo zijn er elke dag moeilijkheden waar je mee te maken krijgt, en uitwisselingen als deze helpen daar enorm bij.”

Rob Vanoudenhoven: “Nogal wat situaties in ons leven leveren vervelende momenten op. Het is leuk om daar met lotgenoten over te kunnen praten, omdat je meteen voelt dat je ongedwongen je hart kan luchten. Andere mensen willen wel één keer de problemen aanhoren die je tegenkomt met je kind, maar er zijn er ook die er daarna niet meer over beginnen of die je niet meer hoort. Alleen al daarom is dit een geweldig initiatief, van het straftste dat ik al heb meegemaakt. En ook troostend, door de herkenning.”

“Niemand hoeft zich hier schuldig te voelen wanneer hij klaagt. Je kunt vrijuit babbelen zonder de rem op. Het begrip is vanzelfsprekend omdat iedereen in hetzelfde schuitje zit. En dat biedt troost en doet enorm veel deugd.”