Integratie als hart onder de riem

Brieuc Van Damme, de nieuwe CEO van de Koning-Boudewijnstichting, is momenteel overal in België onderweg om kennis te maken met de projecten en initiatieven die de KBS steunt, maar vooral ook met de mensen en actoren achter dit waardevolle filantropische werk. Bij die rondreis bezocht Brieuc Van Damme ook kort het buurthuis Cardijn in Eupen, dat al sinds jaren een gerenommeerde sociale ontmoetingsplaats in het noorden van Oost-België is en dat al meermaals is ondersteund met Fondsen die door de KBS worden beheerd. Een verhaal van een bezoek dat in het teken staat van luisteren en gezelligheid.

De voorzitter van Intego, Bernd Despineux was trots op de belangstelling die werd getoond voor het werk van de meer dan 40 vrijwilligers.

Crisissen en rampen hebben de nood nog groter gemaakt

Na de pandemie en na de overstromingsramp, die vooral in de benedenstad voor veel leed en ontbering heeft gezorgd, is dit werk belangrijker dan ooit tevoren. Naast de kernelementen op vlak van sociale herintegratie en naast maatregelen om jongeren aan werk te helpen, is de morele steun aan mensen nu immers ook van cruciaal belang. "We willen mensen die, om welke reden dan ook, het spoor bijster zijn geraakt en hun leven opnieuw op de rails moeten zetten, nieuwe perspectieven bieden, hen steun geven en samen met hen de toekomstige koers vastleggen. Zo kunnen ze zelf bepalen hoe hun verdere levensweg er positiever kan uitzien" zegt Bernd Despineux.

Praten en luisteren als balsem voor de ziel

Ook Bianca Croé, die het buurthuis Cardijn leidt, benadrukte het belang van actief sociaal werk ter plaatse. "We willen een ontmoetingsplek creëren, een huis voor iedereen, waar mensen naar elkaar luisteren, van elkaar leren, elkaar helpen en samen dingen creëren. Zo zorgen we voor echte integratie, die niet alleen voor migranten, maar ook voor de plaatselijke bevolking steeds belangrijker wordt". De pandemie en de overstromingen hebben aangetoond dat veel mensen geïsoleerd en eenzaam zijn. Die noodsituaties hebben die gevoelens nog verergerd en hierdoor hebben de getroffen personen nood aan een plaats waar ze naartoe kunnen gaan, een plaats waar ze kunnen praten en waar naar hen wordt geluisterd. "Er komen niet alleen mensen met een migratieachtergrond naar ons toe, maar ook Oost-Belgen die eindelijk de stap durven zetten en actief om hulp komen vragen. Dit is prachtig voor het succesvolle werk en een geweldige basis om het integratieproject op alle niveaus verder te stimuleren," aldus Bianca Croé. In dat verband spreekt Bernd Despineux ook van "plattelandsschaamte": "Op het platteland wordt armoede verborgen gehouden, ze is veel minder zichtbaar dan in steden en agglomeraties!”

Samenwerking als sleutel tot succes

Brieuc Van Damme vindt de medewerking en de betrokkenheid van andere sociale organisaties en instellingen in dit verband van bijzonder en zelfs cruciaal belang. "We willen bruggen bouwen en steun bieden bij de opstart. Als die steun goed wordt gebruikt, kunnen we de samenleving een beetje beter en rechtvaardiger maken. En dat tonen ze hier in het Cardijn-buurthuis op indrukwekkende wijze aan, door het in praktijk te brengen," zegt de CEO van de KBS met veel waardering.

Bianca Croé legt uit dat zelfs de enorme natuurramp geen einde kon maken aan dat waardevolle werk. De locatie van het buurthuis Cardijn op de Scheiblerplatz was door de overstroming in de benedenstad van Eupen zo sterk beschadigd dat het gebouw tot in de kern volledig moet worden gesaneerd. “Hoewel de expertise over de schade afgerond is, zal het zeker nog minstens twee jaar duren voor we opnieuw in het gebouw kunnen intrekken. We zijn dan ook heel blij dat de stad Eupen ons de Villa Peters als overgangsoplossing ter beschikking heeft gesteld”, aldus Bianca Croé. “Buurthuis Cardijn heeft in de Monschauer Straße een goede tussentijdse locatie gevonden en kan zo alle activiteiten en cursussen opnieuw aanbieden. En die cursussen en activiteiten zijn door de crisis in Oekraïne nog belangrijker. Veel Oekraïners, Russen en Afrikanen bezoeken nu de “laagdrempelige interculturele workshop Duits”. Velen van hen kampen met een trauma en kunnen nu de Duitse taal die voor hen totaal vreemd is, beginnen leren. Het feit dat die mensen hier aanvaard worden zoals ze zijn en waardering genieten, geeft hun opnieuw zelfvertrouwen en is voor hen tegelijkertijd ook een “hart onder de riem”.

Het “gevoel thuis te komen”

“Ondanks de interculturele gedachte en de pluralistische maatschappij stellen we toch telkens opnieuw vast dat er nog bepaalde vooroordelen op basis van ras, religie of cultuur bestaan. Die muren moeten we in elk geval slopen want alleen zo kunnen die mensen bij ons gelukkig worden en compleet geïntegreerd worden”, aldus Bernd Despineux. Naast de taalcursussen Duits biedt het buurthuis Cardijn ook huiswerkbegeleiding en begeleiding voor kleine kinderen aan. De ligging vlak in de buurt van de stedelijke basisschool in de benedenstad en van het Zentrum für Förderpädagogik is daarbij alleen maar een bijkomende troef. Op dinsdag komen de slachtoffers van de overstromingsramp samen voor een lunch, op woensdag is een vrouwencafé: twee mogelijkheden om op een ongedwongen wijze van gedachten te wisselen. “Veel mensen komen daar gewoon naar toe om te vertellen wat er op hun hart ligt, om over hun angsten, problemen en zorgen te praten. En omdat gedeeld leed half leed is, gaan die mensen nadien sterker, met nieuwe moed en een nieuw elan naar huis.”

Zich oriënteren op de behoeften

De activiteiten van de sociale instelling zijn altijd afgestemd op de reële behoeften van de mensen ter plaatse. Zo is de organisatie sinds enige tijd begonnen met cursussen die jongeren met en zonder migratieachtergrond voor het theoretische rijexamen voorbereiden. Bianca Croé legt uit: "Wij helpen de jongeren met een cursus theorie in eenvoudig Duits, zodat ze überhaupt een kans hebben om te slagen voor dit examen, dat absoluut noodzakelijk is als ze werk hebben of een opleiding volgen.” De computercursussen voor beginners, de "openbare steller" die documenten opstelt en vragen van overheidsdiensten beantwoordt, het naaiatelier "Maak nieuw van oud!" en het oudercafé in nauwe samenwerking met Kaleido zijn nog andere initiatieven die van groot belang zijn voor het maatschappelijke werk. Maar ook gezamenlijke vrijetijdsactiviteiten zoals Schilderen tegen eenzaamheid, de Djembé Drumgroep Viertelhaus en de ontmoetingsplek voor muzikanten Come Together Songs wakkeren het gevoel voor gemeenschapszin aan en zorgen zo onvermijdelijk ook voor harmonie onder de mensen.

KBS blijft een betrouwbare partner

"Het werk dat hier bij Intego en ook in het buurthuis Cardijn wordt verricht, is voorbeeldig en het zal mij een eer zijn de verschillende projecten en maatregelen in de toekomst financieel te blijven ondersteunen, aldus Brieuc Van Damme samen met regiomanager Freddy Genten. De directeur van de KBS was geïnteresseerd in het grote toekomstige project in de Textilstrasse die in het industriegebied van Eupen ligt. Hier zal volgens de plannen van Indigo een centrale studio van 3500 m2 worden gebouwd, die alle diensten onder één dak verenigt. Hierdoor zal men de twee sleutels tot een geslaagde integratie, beheersing van de taal en beroepskwalificaties, op één plaats kunnen aanbieden. "Het terrein is reeds gekozen en de bij het project betrokken partijen zijn al aangewezen. We hopen dat we in 2024 de eerste steen kunnen leggen voor dit project van 8 miljoen euro, terwijl we – en ik weet hoe ambitieus dit klinkt - in 2025 zouden moeten kunnen verhuizen," aldus Bernd Despineux.

Na een bezoek aan de lokalen sprak Brieuc Van Damme volgende belofte uit: "We werken heel graag samen met de mensen en verenigingen in de Duitstalige Gemeenschap omdat we weten dat de mensen die hier de leiding hebben, gepassioneerd zijn over wat ze doen en geen problemen uit de weg gaan. Daarom is het vandaag zeker niet het laatste bezoek van de KBS aan het buurthuis Cardijn en aan Intego."