Peiling: bezorgde Europeanen blijven Oekraïne steunen tegen Rusland

Een meerderheid van EU-burgers, met ook 64% Belgen, ziet de invasie van Oekraïne door Rusland als een aanval op hun eigen regio. Ze steunen de respons van Oekraïne. Het land verdedigt niet alleen zichzelf, vinden ze, maar ook democratie en welvaart in Europa. Twee op de drie vinden de wereld vandaag gevaarlijker en ongemakkelijker, maar die ongerustheid heeft geen impact op hun houding tegenover Rusland. Ook na een jaar oorlog blijven Belgen ongeveer dezelfde kijk op het conflict hebben als hun buren, al zijn ze iets minder geneigd om Rusland de schuld te geven.

Dit zijn de bevindingen van een peiling in de hele EU in december door eupinions, het instrument voor Europees opinieonderzoek van de Bertelsmann Stiftung, gepubliceerd in samenwerking met de Koning Boudewijnstichting. 68% van de Europese respondenten vindt dat Rusland heel Europa heeft aangevallen met zijn agressie tegenover Oekraïne. Dit percentage was ongeveer gelijk voor de zeven landen waar een afzonderlijke peiling werd gehouden, en voor de hele Europese Unie. In België vond 64% dat heel Europa aangevallen is, in Spanje en Polen klimt dat cijfer tot 80%.

“Deze eensgezindheid is een belangrijk signaal”, zegt Isabell Hoffmann, Europa-experte bij de Bertelsmann Stiftung en hoofd van eupinions. “Gemeenschappelijke waarden zijn een hoeksteen van de steun van de EU en haar lidstaten aan Oekraïne. Hoe langer deze oorlog aansleept, hoe belangrijker het is voor Oekraïeners om te weten dat een meerderheid van de EU-burgers hun verdiensten erkennen.”

Zestig procent van de Belgen – en 61% van de Europeanen – denkt dat Oekraïne zal winnen.

Drie op de vier Belgische en EU-respondenten, 75% dus, menen dat alleen de Oekraïeners kunnen beslissen wanneer onderhandelingen moeten starten. De Italianen zijn er het minst voor te vinden om Oekraïne op dit vlak het initiatief te geven. 65% van de Italianen vindt dat het alleen aan Kiev is om te beslissen wanneer er gepraat wordt, vergeleken met 81% in Frankrijk en 87% in Polen.

Italianen vonden in december ook het minst dat Rusland verantwoordelijk is voor het conflict; 54% gaf Moskou de schuld, 28% wees de Verenigde Staten, de NAVO of Oekraïne zelf met de vinger. Algemeen noemde 11% van de Europeanen Washington de grote schuldige, 5% keek naar de Navo of naar Oekraïne. In België twijfelde 14% over wie nu verantwoordelijk is; 24% zei dat het niet Rusland was, maar Oekraïne (8%), de Navo (8%) of de VS (8%).

De peiling wilde vooral ook polsen naar de bereidheid van Europeanen om te leven met risico en ongemak door de Europese steun aan Oekraïne. Om dit na te gaan, werd de groep respondenten die in de categorie “ongerust” ondergebracht waren – degenen die vonden dat de wereld een gevaarlijke plek is en dat dingen vroeger beter waren – uitgesplitst. Deze groep kwam overeen met 66% van alle respondenten, al bleken Belgen – met 61% – minder angstig te zijn. Slechts 6% van de Europeanen en 8% van de Belgen gingen met geen van beide stellingen akkoord. Toch bleek de mening over de oorlog nauwelijks te wijzigen wanneer alleen de antwoorden van de “ongeruste” Europese groep onder de loep genomen werden.

“Er heerst een zeer grote ongerustheid momenteel. Gezien de brutaliteit van de oorlog, de prijs die ervoor wordt betaald en de algemene dreiging, is dit niet zo verwonderlijk. Wat wel opmerkelijk is, is dat de meest ongeruste Europeanen Oekraïne net zo hard steunen als EU-burgers in het algemeen”, zegt Hoffman. “Onze data suggereren dus niet dat deze hoge graad van ongerustheid betekent dat de steun voor Oekraïne in zijn strijd voor onafhankelijkheid en zelfbeschikking tanende is.”

Op één vlak was de Europese publieke opinie gelijk verdeeld: economische sancties tegen Rusland. Een op de vijf Europeanen is niet zeker of deze nu al dan niet doeltreffend zijn; 40% vond dat ze het wel waren, en 40% vond het tegenovergestelde. Belgen waren iets minder sceptisch, met 36% die meent dat de sancties niets uithalen, tegenover 41% die vindt dat ze wel werken.

Bijkomende informatie

Eupinions is het project voor Europees opinieonderzoek van de Bertelsmann Stiftung, dat werd uitgewerkt samen met Dalia Research. Het programma bevraagt geregeld burgers van alle EU-lidstaten over grote Europese thema’s. Gedetailleerde informatie over de methodologie van de peiling is te vinden in de publicatie.

Over de Bertelsmann Stiftung. Mensen inspireren. De toekomst vormgeven.
De Bertelsmann Stiftung ijvert voor maatschappelijke participatie voor iedereen – op politiek, economisch en cultureel vlak. Hun programma’s omvatten onder meer Onderwijs en de Next Generation, Democratie en Sociale Cohesie, Digitalisering en het Algemeen Belang, de Toekomst van Europa, Gezondheid, en Duurzame Sociale Markteconomieën. In hun werk focussen ze op mensen, alleen zij kunnen de wereld veranderen en beter maken. Ze delen kennis, bevorderen expertise en werken oplossingen uit. De Bertelsmann Stiftung, een non-profit, werd opgericht in 1977 door Reinhard Mohn.