De kracht van “samen”

“Stel je voor: je bent sociaal werker in de jeugdhulp en je hebt voor je jongeren en voor gezinnen pakweg tien kilogram gehakt nodig. Je hebt een schenker, maar die wil dat je 200 kilo ophaalt. Je kunt dat doen, maar wat doe je met zo’n berg? In je diepvriezer steken? Dan zit die vol met alleen gehakt. Je kunt op ruimere schaal gaan uitdelen, maar daar besteed je veel tijd aan. Dat gehakt wordt dan eigenlijk een verliespost: je organisatie koopt in dat geval beter tien kilo in een warenhuis. Dat is de schaalvergroting die wij met Voedselwinning Jeugdhulp vzw realiseren: wij kunnen weg met die 200 kilogram. En wij ontzorgen de hulpverleners, die zo hun echte werk kunnen blijven doen.” Aan het woord is coördinator Laurent Dupon.

Het is bekend: de vraag naar voedselhulp neemt toe in België. Onder meer de inflatie zorgt ervoor dat het fenomeen uitbreidt. Daarom lanceerde de Koning Boudewijnstichting voor het tweede jaar op rij een projectoproep 'Voedselschakel(t)' om initiatieven in de voedselhulp te steunen. Hoe kunnen ze hun sociale rol efficiënter vervullen? Hoe kunnen we vraag en aanbod beter doen matchen? En waar vinden organisaties nieuwe vrijwilligers? Voedselwinning Jeugdhulp vzw werkt in het Leuvense aan een pragmatisch bottom-up antwoord om het aanbod aan voedseloverschotten en de noden in de jeugdzorg beter op elkaar af te stemmen. De organisatie krijgt daarvoor steun van de Stichting.

Eén euro wordt er tien

In Voedselwinning Jeugdhulp bundelen een aantal partners hun krachten. Het gaat om klinkende namen in de Leuvense jeugdzorg, die samen honderden jongeren en hun gezinnen bereiken: De Wissel, Ter Wende, Sporen, Terbank en de organisatie LeuvenFietst, die onder meer sportkampen organiseert mét middagmaal. Er wordt samengewerkt met leefgemeenschap De Berenklauw in Herent. En sinds kort is er ook een Brugse partner bijgekomen, Gabriël.

Laurent Dupon is gepokt en gemazeld in de problematiek van de voedseloverschotten in de (bijzondere) jeugdzorg: “Het doet je iets als je via sociaal werkers hoort dat een gezin voor het eerst in een week een goeie maaltijd krijgt. Dan weet je voor wie je dit vrijwilligerswerk doet. En als ik ruwweg bereken dat wij voor elke geïnvesteerde euro ruim tien euro voedselwaarde terugverdienen, dan weten we ook dat we efficiënt bezig zijn.”

Geloofwaardiger

“De kern van het partnerschap is dat we door schaalvergroting en het bundelen van kennis én van behoeften sterker staan in onze vrijwilligerswerking en ook tegenover schenkers. Als ik het als economist formuleer: we brengen vraag en aanbod beter in evenwicht. Dat is in een notendop wat we als vzw doen, bottom-up en dus zonder te wachten op initiatieven van bovenaf.”

Hoe gaat het project in zijn werk? Allemaal hebben de partners noden wat voedselhulp betreft. Via hun sociaal werkers kom je die op het spoor. Terwijl voordien de partners vervolgens elk apart op zoek gingen naar voedseloverschotten, gebeurt dat nu samen. Laurent: “Hierdoor ontlast je de sociaal werkers. Je bent ook geloofwaardiger tegenover schenkers. Je kunt met hen een overeenkomst afsluiten voor een vaste en efficiënte afname van een bepaald volume, in ons geval op vijf dagen in de week. Onze vrijwilligers halen de overschotten ’s avonds op en brengen die naar de diepvriezers van de partners. Er is een beurtrol en als het nodig is, herverdelen we. Ook dat typeert onze werking: we werken decentraal: onze partners hebben sowieso de nodige plaats en uitrusting. Wij ontlasten de hulpverleners, die zo hun echte werk kunnen blijven doen.”

Project met potentieel

Voedselwinning Jeugdhulp vzw krijgt steun van het European Solidarity Corps. Die dient voor onze internationale vrijwilligerswerking. Onze internationale vrijwilligers zijn twintigers en ze blijven in principe een jaar, waardoor we de continuïteit van onze werking kunnen garanderen. We werken ook met lokale vrijwilligers, maar daar is het verloop wat groter. Voor dergelijke transportwerk, met veel avondwerk, is het niet altijd gemakkelijk om goeie mensen te vinden op wie je kunt blijven bouwen, moet ik daaraan toevoegen. Tot nu lukt het, maar wat meer publiciteit voor onszelf zou zeker nuttig zijn.

We moeten nu zien wat de toekomst brengt: terwijl we tot nu toe altijd voldoende overschotten ophaalden voor de noden, zien we voor het eerst tekorten ontstaan en zullen we dus moeten opschalen. De huidige 10 tot 15 ton per jaar volstaat niet meer. Overschotten zijn er genoeg, dat weten we. Maar een vrijwilligerswerking die te snel groeit, houdt ook risico’s in… Hoe dan ook, het is duidelijk dat dit een project met veel potentieel is.

De financiële steun van de Koning Boudewijnstichting gaat naar logistieke noden (denk aan de aankoop van een cargofiets voor korte verplaatsingen), de coördinatie en de lokale vrijwilligerswerking.