Filantropie in het bloed

Het Fonds Gert Noël, in 1999 opgericht bij de KBS, ondersteunt initiatieven die het dagelijks leven van patiënten en hun omgeving verbeteren. Aan de basis van dit Fonds ligt het uitzonderlijk engagement van één familie. Vier generaties ten dienste van de filantropie, dat kan tellen!

Eind jaren negentig is Gert Noël, een bekende industrieel in het oosten van het land, zes jaar met pensioen. Het bedrijf dat hij uit de grond stampte, NMC, scheert internationaal hoge toppen met de commercialisering van synthetisch mousse en profielextrusie. Maar dan krijgt hij slecht nieuws: hij heeft kanker.

Voor zijn chemotherapie moet hij in het ziekenhuis blijven. Daar beseft hij hoe ontredderd patiënten zoals hij zijn wanneer ze plots geconfronteerd worden met een ernstige ziekte. Hoe incasseer je zo’n zware psychologische klap? Hoe praat je over de diagnose met je familie? Hoe kom je te weten wat de ziekte precies doet en hoe ze evolueert?

De charismatische humanist Noël praat met patiënten die net als hij een storm van emoties voelen, van woede en opstandigheid tot angst. Hij deelt zijn bevindingen en indrukken met artsen en verzorgend personeel, hij leest veel. En hij komt tot de diepe overtuiging dat de psychologische begeleiding en de communicatie over de zorg in het ziekenhuis beter moeten.

Bij zijn overlijden in 1998 laat zijn weduwe de laatste wens van haar man niet blauwblauw. Samen met haar vier kinderen wendt ze zich tot de Koning Boudewijnstichting. Het jaar nadien al staat het Fonds Gert Noël er. Doel: initiatieven in België bekronen die op een originele en vernieuwende manier de luisterbereidheid, de informatie en de begeleiding van de patiënt en zijn omgeving in het ziekenhuis verbeteren.

“We begrepen echter al snel dat we het bereik van het Fonds moesten uitbreiden tot zorgprojecten in de marge van het ziekenhuis”, zegt dochter Isabelle Jortay-Noël. Het hele zorgnetwerk komt vandaag in aanmerking voor het Fonds: ambulante zorg, thuiszorg, zorg in voorzieningen, enz.

Een bijzondere werking

De initiatieven die al 23 jaar steun krijgen van het Fonds (eerst 20.000, dan 30.000 euro elk) zijn erg divers: respijtzorg voor gezinnen van revaliderende kinderen, de begeleiding van personen in het ziekenhuis door ‘ervaringsexperts’, verdelen van tasjes met spelletjes en boeken voor kinderen met een handicap, de drempels naar zorgvoorzieningen verlagen voor mensen in armoede, tablets verdelen in woonzorgcentra of in ziekenhuisafdelingen voor Covidpatiënten, enz. De indienende projecten moeten aantonen dat ze al twee jaar bezig zijn met die activiteit. Sinds een tiental jaar ondersteunt het Fonds ook initiatieven in hun opstartfase: deze Prijs ‘Duwtje in de rug’ is goed voor jaarlijks 10.000 euro.

“Laureaten moeten ons een jaar na de ontvangst van de Prijs komen uitleggen hoe de Prijs hun project vooruitgeholpen heeft,” zegt Isabelle Jortay-Noël. “Sinds drie jaar wordt het bedrag ook in schijven uitbetaald. De laureaten vinden dit een fijne manier van werken. We nodigen ook systematisch de laureaten van de voorgaande jaren uit op de prijsuitreikingen. Sommige laureaten maken zelfs deel uit van de jury. Dat creëert een boeiende dynamiek van uitwisseling en wederzijds hulp.” Die dynamiek wordt nog versterkt door een extraatje voor elke laureaat: een video om hun project voor te stellen op sociale media.

Familie in de voorhoede

De opvallendste bijzonderheid van het Fonds Gert Noël is echter de niet aflatende inzet van de familie Noël voor het Fonds, nu al bijna vier generaties lang. Van bij het begin maken twee kinderen van de overleden ondernemer of hun partners deel uit van het bestuurscomité. De kleinkinderen van Gert, van wie sommigen in de jaarlijkse jury zitten, zijn er bij elke prijsuitreiking bij. Ze waken er samen met hun ouders over dat het Fonds blijft werken in de geest van hun (groot)ouders.

“Mijn kleinkinderen, die tussen één en zestien jaar zijn, willen voor geen goud de prijsuitreiking missen,” zegt Isabelle Jortay-Noël. “Vier jaar geleden hebben ze samen met mijn man een kinderboek gemaakt, ‘De verhalen van Tissi’. Toen we het verkoopsucces zagen, heeft een van de kleinkinderen – tien jaar oud is hij – voorgesteld om de opbrengst volledig te storten aan het Fonds. Iedereen was meteen akkoord!” Er is geen twijfel mogelijk, de filantropische geest van Gert Noël zal niet meteen verdwijnen.