Hoe kan de eerste lijn van gezondheidszorg en welzijn mentale problemen tijdig ontdekken en betrokken zijn bij behandeling, begeleiding en ondersteuning? Samen met partners presenteert de Koning Boudewijnstichting een inspirerende gids met internationale voorbeelden én lanceert ze een projectoproep voor projecten voor meer samenwerking van eerste lijn en geestelijke gezondheidszorg.
De eerste lijn vormt het eerste aanspreekpunt van individuen, gezinnen en gemeenschappen als het gaat over gezondheid en welzijn. De gezondheids- en welzijnsprofessionals van de eerste lijn (huisarts, sociaal assistent, thuiszorg, …) ervaren dat ze steeds meer worden geconfronteerd met vragen en problemen rond geestelijke gezondheid, maar dat ze vaak niet voldoende beslagen zijn om daarmee om te gaan. Ze herkennen bijvoorbeeld niet welke psychische kwetsbaarheid schuilgaat achter lichamelijke klachten of andere zorgen over werk of relaties, of weten niet hoe mensen behandeld kunnen worden. Zo blijven problemen van geestelijke gezondheid in de eerste lijn – die een belangrijke rol speelt in vroegdetectie en preventie - vaak ‘onder de radar’.
Dit opvangen, kan op twee manieren: door de kennis hierover bij eerstelijnswerkers, hetzij veeleer medisch dan wel sociaal gericht, te verbeteren, en door de samenwerking met professionals uit de geestelijke gezondheidszorg te stimuleren.
Inspiratie uit binnen- en buitenland
Het Fonds Julie Renson, het Koningin Fabiolafonds en de Koning Boudewijnstichting werken al langer samen in een partnerschap voor geestelijke gezondheidszorg en kenden eerder dit jaar reeds de Awards ‘Mentale gezondheid in de eerste lijn’ toe aan zes vernieuwende praktijken op het terrein in België. Een erkenning voor zes projecten die inspirerend kunnen zijn voor anderen. In dezelfde lijn lieten de drie partners praktijken elders in Europa bestuderen, wat resulteerde in een inspiratiebundel met voorbeelden uit verschillende landen met vergelijkbare gezondheidszorgsystemen: hoe wordt in andere regio’s of steden samengewerkt tussen eerste lijn en geestelijke gezondheidszorg?
Financiële steun
Voor zorg- en welzijnsprofessionals die zelf hun samenwerking en kennis willen uitbouwen, is er nu ook financiële steun mogelijk. De drie genoemde partners bundelen de krachten met het Fonds Dr. Daniël De Coninck, dat volledig gericht is op de versterking van de eerste lijn, voor een projectoproep.
De oproep is erop gericht lokale en concrete samenwerkingspraktijken tussen de eerste lijn en de geestelijke gezondheidszorg in België te ondersteunen. Het kan gaan om de implementatie, verbetering of verduurzaming van een samenwerking, die betrekking heeft op elke vorm van psychische kwetsbaarheid, van de mildste tot de meest ernstige, en op psychisch kwetsbare personen en/of hun naasten, van welke leeftijd ook.